جنگل‌ها از جمله پربازده‌ترین و حیاتی ترین اکوسیستم‌های زمین هستند. هر ساله، هفت میلیون هکتار از جنگل‌های طبیعی در سراسر جهان نابود می‌شود و به سایر کاربری‌ها مانند کشاورزی تبدیل گردد. کشور آفریقایی کنیا تنها 7.4 درصد پوشش جنگلی دارد که مشابه وضعیت ایران است (با 7 تا 8 درصد پوشش جنگلی). یعنی بسیار کمتر از حداقل 10 درصد پیشنهادی سازمان ملل متحد. از سال 2016 یک سازمان مردم نهاد در کنیا، ایده‌ای قدیمی را بومی سازی کرده و توسعه داده اند تا با مشارکت مردم عادی و قیمتی پایین قابل اجرا شود. به نظرم این طرح را می توان در گیلان، برای گسترش جنگل های هیرکانی در پهنه های طبیعی و شهری مورد استفاده قرار داد و به حفظ گونه های اندمیک هیرکانی کمک کرد. خاصه به لحاظ امکان بزرگی که در مردمی سازی این اقدام دارد.
ایده کنیایی ها ساده است: گلوله‌های سیاه رنگ کوچکی که هرکدام یک بذر درخت بومی را حمل می‌کنند و توسط مردم به جای جای شهرها و روستا پرتاب می‌شوند تا در اولین فرصت مناسب شروع به فعال شدن کنند.
این گلوله‌های بذر یا به زبان مبتکرانش Seedball ، توپ‌های کوچکی هستند متشکل از بذرهای پنهان شده در پوششی سخت و مقاوم که مخلوطی است از پودر ذغال چوبو چسب طبیعی. پوشش بیوچار گلوله به محافظت از دانه درون آن در برابر شکارچیانی مانند پرندگان، جوندگان و حشرات و همچنین تغییرات شدید دما کمک می‌کند تا زمان بارندگی فرا برسد و – به قول نیما اکبرپور – بمب بذری فعال شود. پس از خیس شدن گلوله، محیط مرطوب اطراف دانه، تا مدت مناسبی مرطوب باقی می‌ماند تا بذر تشویق به جوانه‌زدن شود. در این زمان ذغال چوب و سایر اجزای پوشش گلوله، بذر را تغذیه خواهند کرد.
بذرهای مورد استفاده از جنگل‌های کنیا تهیه می‌شوند که شامل بذرهای 220 گونه درختی از 600 منطقه گوناگون کنیا هستند.
سرعت جوانه‌زنی بذرها در طبیعت بستگی به گونه‌های درخت مورد استفاده دارد. برخی از بذرهای درختان، مانند ناندی فلیم و سیالا (مارکامی)، برای جوانه‌زنی به کمی بیشتر از چندین بارندگی در عرض یک هفته نیاز دارند. بعضی دیگر مثل آکاسیاها خود را برای محیط‌های خشک‌تر سازگار کرده‌اند و با بارش کمتری جان می‌گیرند. به همین جهت بذرهایی مثل آکاسیا به تعداد بیشتری تولید می‌شوند.
بسیاری از بذرها ممکن است به رطوبت پاسخ دهند و در اولین زمان بارندگی جوانه بزنند، برخی دیگر ممکن است دچار حوادثی مثل لگدمال شدن توسط حیوانات وحشی شوند یا در میان سنگ‌ها گیر کنند و شانس موفقیتشان کم شود.
یک کیسه یک کیلویی از گلوله‌های بذر سیدبال، حاوی ششصد گلوله است و 5 دلار فروخته می‌شود.
سازمان مردم نهادی که متولی این پروژه بوده در مدت هشت سال، 42 میلیون گلوله‌ی بذر ساخته است، ده مزیت گلوله‌هایش را اینگونه معرفی می‌کند:
گلوله‌های بذری مقرون‌به‌صرفه هستند.
– کاشت با گلوله‌های بذری نیازی به شخم زدن زمین ندارد.
– فقط پرتاب کن تا رشد کند!
– می‌توان به راحتی مقادیر زیادی از گلوله‌های بذری را در مناطق وسیعی که اغلب دسترسی به آن‌ها دشوار است، پخش کرد.
– پوشش بیوچار از بذر درون آن در برابر شکارچیانی مانند حیوانات و پرندگان و تغییرات شدید دما محافظت می‌کند.
– این پوشش از بذر تا اولین بارندگی محافظت می‌کند و سپس محیط مرطوبی را برای تشویق جوانه‌زنی فراهم می‌کند.
– پوشش بیوچار حاوی چسب‌های آلی مغذی محلول است که جوانه‌زنی موفقیت‌آمیز را تقویت می‌کنند.
– گلوله‌های بذری را می‌توان در هر زمان از سال توزیع کرد و تا اولین بارندگی منتظر می‌مانند تا جوانه‌زنی آغاز شود.
– کاشت مستقیم با گلوله‌های بذری منجر به شوک پیوند نمی‌شود که اغلب هنگام استفاده از کیسه‌های پلاستیکی برای کاشت مشاهده می‌شود.
– گلوله‌های بذری امکان رشد ریشه‌های اصلی بلند و سالم را فراهم می‌کنند که توسط کیسه‌های پلاستیکی محدود نشده‌اند. ریشه‌های اصلی بلند و سالم گیاهان عمیق‌تر، قوی‌تر و همچنین مقاوم‌تر به خشکی تولید می‌کنند.
– گلوله‌های بذری ما حاوی بذر درختان و علف‌های بومی هستند.
