در هفته‌ای که گذشت، اولین جلسه بررسی برنامه‌ی یکساله و بودجه پیشنهادی شهرداری بندرانزلی برای سال ۹۷ برگزار شد و اعضای شورا با وجود ایرادات فراوانی که اکثریت بر آن داشتند – تنها با یک رأی مخالف – کلیات آن را به تصویب رساندند!
البته شورای جدید شهر انزلی، برخلاف رویه‌ی گذشتگان و با شجاعتی ستودنی، جلسه‌‌اش را بصورت علنی برگزار کرده بود و رسانه‌های مردمی توانستند از تصمیماتی آگاه شوند که در شوراهای قبلی، پشت درهای بسته و دور از چشم مردم گرفته می‌شد. اما نتیجه‌ی پایش متخصصان و نخبگانِ بیرون شورا نشان داد که شهردار جدید انزلی در نخستین آزمون مهم دوره کاری خود در این شهر، با نمره‌ای بسیار پایین، مردود شده است! من در این مجال کوتاه، از نواقص و ایرادات بودجه‌نویسی موجود در این برنامه پیشنهادی می‌گذرم. زیرا تا وقتی که معاونت «طرح و برنامه» در ساختار سازمانی شهرداری انزلی وجود ندارد، انتظار استفاده از دانش بودجه‌نویسی (حتی در متدهای قدیمی‌اش) رؤیاپردازی ست! همچنین از بخش هزینه‌های این برنامه که مجموعه‌ای از اقدامات تکراری و غیرعلمی همه‌ی شهرداری‌های منفعل کشور را با عددهای بالاتری جمع کرده است، صرف نظر می‌کنم چون خلاقیت و برنامه‌هایی بهتر، آدم‌های دیگری را طلب می‌کند. در عوض می‌خواهم توجه شما را به تفکر خطرناک و ویرانگری جلب کنم که در بخش درآمدزایی این برنامه، جاری شده است. جان کلام بودجه‌نویس شهر ما این است که درآمد شهرداری انزلی را بالا می‌برد اما از راه زیرپا گذاشتن اصول شهرسازی، قوانین برنامه‌ریزی شهری و طرح‌های جامع و تفصیلی شهر! درآمد را بالا می‌برد اما با تشویق بسازوبفروش‌ها به تخلف بیشتر و پول‌درآوردن از جریمه‌ی این تخلفات!! درآمد را بالا می‌برد اما از راه فروختن آسمان شهر، زمین‌ها و اماکن عمومی شهر و اموال شهرداری!
اگر تنها به جداول و ارقام کلیات این بودجه نگاه کنید، می‌بینید که شهردار پیشنهاد داده تا پول هنگفتی از راه فروش تراکم و تخلفات ساخت‌وساز (کمیسیون ماده ۱۰۰)٬ زیرپاگذاشتن طرح تفصیلی و تغییر کاربری زمین‌های انزلی (کمیسیون ماده ۵) و فروش اراضی ذخیره شهر و اموال شهرداری کسب نموده و خرج اقداماتی نماید که اکثراً منجر به درآمدهای پایدار هم نمی‌شوند. به راستی حاصل این تفکر «شهرفروشی» که در شهری ثروتمند مثل تهران منجر به فاجعه‌ی شهرسازی شده، در بندرانزلی (با کمبود زیرساخت‌ها و رکود ساخت و سازش) چه فاجعه‌ای را در پیش خواهد داشت؟ این‌همه شهرستیزی و دشمنی با آیندگان از کجا می‌آید؟ وقتی شهردار در جایی از این برنامه می‌گوید که می‌خواهد راه تخلفات تراکم و کاربری را باز بگذارد تا مجموعاً ۲۷ میلیارد تومان از این آب گل‌آلود درآمد کسب کند و در جای دیگری فقط ۵۰ میلیون تومان برای تدوین طرح جامع ترافیک کنار می‌گذارد، روشن است که می‌خواهد انزلی را به چه شهر غیرقابل زیستنی تبدیل کند! هشت ماه پیش در روزهای آغازین کار این شورا و پیش از انتخاب شهردار انزلی در یادداشت مفصلی شرح دادم که چرا منتخب شورایی که واژه‌ی «امید» را یدک می‌کشد و مردم انزلی هم به آن امید بسته‌اند، می‌بایست فردی آشنا به دانش روز و توانا در تغییر ساختارهای کهنه و منفعل اداره‌ی شهر باشد. آن زمان شورانشینان توجهی به این توصیه‌ها نشان ندادند و محافظه‌کاری و علم‌گریزی را ترجیح دادند تا امروز با چنین برنامه‌ی مطالعه‌نشده‌ای بر روی میزشان مواجه شوند. ولی ای‌کاش حالا که به حیلت نویسندگان این برنامه گرفتار شده‌اند و کلیات را به تصویب رسانده‌اند، برای یکبار هم شده به اندرز دوستداران شهر و نظر کارشناسان اهمیت دهند و در جلسات پیش رو (جزییات پروژه) قدری از زهر کشنده‌ی آن را بگیرند تا شاید آیندگان ما وارثان شهری بحران‌زده و بیمار نباشند.
آروین ایلبیگی
عکس از آیدین ایرانی‌نژاد