چند روز پیش به دعوت دکتر مجید کیاورز و همراهی هیأتی از شورای شهر و شهرداری رشت، به دیدن دو پروژه‌ی بزرگ «باغ کتاب» و «رصدخانه‌ی شهری» تهران رفتیم. «رصدخانه‌ی شهری» تهران، ماحصل تلاش یازده ساله‌ای است که برای پایش همه‌جانبه و به‌روز شهر بر بستر GIS انجام شده تا ابزاری مدرن در دست مدیران و برنامه‌ریزان شهری باشد. در این مرکز، همه‌ی آمار و اطلاعات موجود در حیطه‌ی شهر تهران که توسط سازمان‌ها و مراکز مختلف تولید می‌شوند، تجمیع گشته و روی لایه‌های مختلف یک نقشه‌ی واحد نهاده شده‌اند تا مطالعات و تصمیم‌سازی‌های متنوعی از آن حاصل شود. این رصدخانه تحت استاندارد مرکز اسکان بشر سازمان ملل متحد طراحی شده و هم‌اکنون دیگر شهرهای بزرگ ایران نیز به فکر تأسیس آن افتاده‌اند. البته سازماندهی علمی برای جمع‌آوری انبوه داده‌های ورودی رصدخانه‌ی تهران از بیست سال پیش آغاز شده و بعید است در ساختار موجود شهرهای دیگر ما، حوصله و توانی برای این دست پروژه‌ها وجود داشته باشد. گرچه در اعضای حاضر شورای شهر رشت هم جدیت چندانی برای کار زیربنایی و دیربازده ندیدم، امیدوارم روزی این پروژه در گستره‌ای بزرگ‌تر برای کل گیلان تعریف شود تا ابزار مناسبی برای مدیریت کلان استان پیچیده‌ی گیلان (با تراکم زیاد جمعیتی، بحران مستغلات، فقر شهرسازی، منابع طبیعی حساس و صنایع و فعالیت‌های وابسته به زمین‌اش) به وجود آید.
آروین ایلبیگی
