دادگری و خرد

در جستجوی دلایلِ زیر ابر رفتنِ «دادگری»، می‌توان به آرای حکیم بزرگ ایران‌زمین بازگشت. بنگرید که چگونه فردوسی پاکزاد، «داد» را نتیجه‌ی «خرد» می‌داند (به قول مسکوب) و دادگری را حاصل خردورزی:

فزون از خرد نیست اندر جهان
فروزنده‌ی کهتران و مهان
هر آن کس که او شاد شد از خرد
جهان را به کردار بد نسپرد
پشیمان نشد هر که نیکی گزید
که بد آب دانش نیارد مزید
رهاند خرد مرد را از بلا
مبادا کسی در بلا مبتلا
نخستین نشان خرد آن بود
که از بد همه‌ ساله ترسان بود
بداند تن خویش را در نهان
به چشم خرد جست راز جهان
خرد افسر شهریاران بود
همان زیور نامداران بود
بداند بد و نیک مرد خرد
بکوشد به داد و بپیچد ز بد